Zakopiańska Straż Pożarna
15 maja 1889, 32 członków Komitetu Założycielskiego OSP, wzięło udział w zebraniu założycielskim. Zarząd rozpoczął swoje działania od zdobycia środków finansowych, potrzebnych n zakup sprzętu oraz umundurowania dla strażaków. Cztery lata później, przystąpiono do budowy strażnicy. Projekt remizy opracował Zygmunt Dobrowolski. W budowie pomógł Władysław hrabia Zamoyski orz Anna i Józef Stochowie, którzy przekazali bezpłatnie parcele pod budowę.
Uroczyste poświęcenie strażnicy oraz sprzętu odbyło się 19 marca 1903 roku, natomiast w 1906 roku zatwierdzono budowę wieży obserwacyjnej. Kosztorys remizy znajdującej się pry ul. Kościeliskiej wynosił 8813 koron.W roku 1899 zakopiańska straż przystąpiła do Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Tragiczny pożar willi Heleny Modrzejewskiej, szesnastu domów na Krupówkach, Kasyna Dworca Tatrzańskiego,resturacji w Kuźnicach oraz coraz liczniejsze pożary sadzy w kominach przyczyniły się do ostrej krytyki kierownictwa OSP a także do publikacji artykułu Stanisława Witkiewicza w „Przeglądzie Zakopiańskim”, w którym to stwierdza że dotychczasowe środki obrony przed ogniem są za słabe, niewystarczające: „…nie sikawka walczy z ogniem, nie woda, lecz rozum ludzki i ludzkie ręce…”.
W lipcu 1903 roku stworzono stałe pogotowie w składzie dwóch strażaków oraz 25 ochotników. Straż otrzymuje sztandar a sprzęt zostaje uzupełniony. W ramach usprawnienia systemu alarmowego, zakupiono 11 trąbek sygnałowych, które otrzymali wytypowani trębacze tzw. Horniści. W strażnicy zainstalowany został telefon, którego koszt wyniósł 480 koron. W 1904 roku opracowano regulamin ogniowy dla Gminy Zakopane. Założona została orkiestra pod batutą Stanisława Karasiewicza, komendanta pogotowia pożarniczego. Zastąp w działalnośći straży nastąpił z momentem rozpoczęcia IWŚ, czyli od połowy 1914 roku do kwietnia 1917. Wówczas działało pogotowie pożarnicze pod kierunkiem Stanisława Karpiela. 5 maja 1918 roku nastąpiło pełne wznowienie Ochotniczej Straży Pożarnej w Zakopanem. 10 lipca 1921 roku,odbyła się uroczystość 30-lecia założenia OSP. W 1923 roku powstała samodzielna straż ochotnicza z Wydziałem. Na jej czele stanął Gawlak. 15 sierpnia 1925r. Stan osobowy OSP wynosił stusześciu czynnych członków oraz osiemnastu wspierających. Na jej wyposażeniu znajdowało się pięć sikawek, w tym cztery kołowe oraz jedna przenośna,piętnaście metrów węży ssawnych, pięćset metrów węży tłocznych, beczka, osiem bosaków, sześćdziesiąt toporów, trzydzieści wiader, dwadzieśćia pasów oraz siedemdziesiąt mundurów. Dodatkowo w dyspozycji straży były 3 pary koni.
12 stycznia 1925 roku zmarł Józef Sieczka – założyciel OSP. Józef Hajec rezygnuje z funkcji naczelnika a na jego miejsce wybrany zostaje Stanisław Roj. W 1926 r. straż otrzymuje pierwszą sikawkę motorową typu „Delahaye”. Straż liczy 4 oddziały, przeprowadzonych zostało 15 ćwiczeń oraz powołano Komisję Egzaminacyjną dla strażaków. Nowym prezesem został Józef Pawlica. Ilość członków zwiększa się do 121 ochotników, zostaje też założony Oddział Żeńskiej Służby Samarytańsko-Pożarniczej w liczbie 25 członkiń.
Rozporządzeniem MSW z 18 października 1933 r. Zakopane otrzymało prawa miejskie. Komendantem Straży po ukończeniu kursów I i II stopnia w Nowym Targu został Franciszek Gąsienica Daniel. 1 września 1939 roku wybuchła IIWŚ. Do służby wojskowej zgłosiło się trzynastu strażaków, siedmiu zostało zmobilizowanych, dwóch wyjechało służbowo, czterech opuściło swój posterunek. 1 stycznia 1940 r. zostaje usunięty przez władze niemieckie Józef Pawlica. Komisarycznym komendantem mianowano sierż. Stanisława Gałka, który tę funkcję pełnił aż do 2 maja 1945 roku. Komendant Gałek często przechowywał w strażnicy ludzi represjonowanych prze władze niemieckie. W tym samym czasie remiza była przenoszona z rynku do garaży przy ulicy Nowotarskiej, a następnie w 1944 do starego budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” . 29 stycznia 1945 roku Zakopane zostało wyzwolone. Wycofując się okupanci niemieccy zabrali sprzęt pożarniczy. Od 2 maja 1945 roku do 31 maja 1946 roku obowiązki komendanta pełnił st. ogniomistrz Feliks Sowa. Uzupełniono sprzęt, remontowano stare pojazdy oraz polewaczki. 1 czerwca 1946 r. komendantem zostaje mianowany kpt.poż. Zbigniew Juzwa, były oficer lwowskiej straży. Na wyposażeniu straży znajdowało się 5 pojazdów (Ford V8, 2 beczkowozy Mercedes-Benz, rekwizyt Fiat, Ford Canada ciężarówka oraz dwukołowa drabina dł. 18 m).
W roku 1953 kierownictwo Zawodowej Straży Pożarnej objął st.aspirant Jan Jarmakowicz. SP nawiązała stosunki koleżeńskie ze Strażą Czechosłowacką. Po raz pierwszy zorganizowano harcerską drużynę pożarniczą, której tradycje przejęły ówczesne Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze OSP w rejonie tatrzańskim. Pod koniec lipca 1973 roku n emeryturę odszedł mjr Jan Jarmakowicz, który przez 20 lat pełnił funkcję komendanta straży zawodowej, na jego miejsce został mianowany Czesław Kośmiński, dotychczasowy zastępca komendanta. W latach siedemdziesiątych zakopiańska straż objęła nadzór nad jednostkami OSP w gminy tatrzańskiej. 8 listopada 1979 r. odszedł na emeryturę mjr Rudolf Geisler, zastępca komendanta rejonowego, jego funkcję przejął chor. Stanisław Bańka. W roku 1980 po 30 latach służby zdał swoje obowiązki mjr Czesław Kośmiński, nowym komendantem zostaje kpt. Czesław Kosiba. Od roku 1989 komendantem Komendy Rejonowej a następnie po reorganizacji Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Zakopanem zostaje mianowany p.płk (bryg.).inż. Stanisław Bańka. Rok 1992 był rokiem przełomowym dla Straży Pożarnej w Zakopanem kiedy to 1 lipca zgodnie z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej oraz Ustawy o ochronie Przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 roku przekształcona została Komenda Rejonowa Straży Pożarnych w Zakopanem w Komendę Rejonową PSP w Zakopanem.
Od 1992 roku Kierownictwo Komendy utrzymywało i do tej pory utrzymuje kontakty zagraniczne z miastami Siegen oraz Darmstadt w Niemczech. Latem 1992 roku dzięki owocnej współpracy, od niemieckich partnerów pozyskano drabinę pożarniczą METZ, oraz w 1994 roku karetkę reanimacyjną, która została przekazana do zakopiańskiego szpitala. 7 października 1995 roku został wręczony sztandar Jednostce Ratowniczo – Gaśniczej. Uroczystość przekazania sztandaru, w której udział wziął Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej nadbryg Feliks Dela, oraz Komendant Wojewódzki PSP w Nowym Sączu mł. bryg. Grzegorz Sudo odbyła się pod Wielką Krokwią. 25 listopada 1996 roku dokonano otwarcia stacji monitoringu pożarowego w KR PSP w Zakopanem.W 1999 roku w ramach reformy administracyjnej Komenda Rejonowa PSP w Zakopanem została przekształcona na Komendę Powiatową PSP w Zakopanem.
Na zdjęciu 541[K]51 – SD 37 Jelcz 420/Metz *
Następne lata poświęcono na rozbudowe oraz modernizacje Komendy Powiatowej PSP w Zakopanem. Dzięki ścisłej współpracy z jednostkami ochotniczych straży pożarnych i władzami lokalnymi wyposażono jednostki w nowoczesny sprzęt gaśniczy i ratowniczy. Między innymi przekazano samochody gaśnicze do jednostek OSP np. : Drabina Metz do OSP Białka Tatrzańska, Jelcz GCBA do OSP Ząb, podnośnik SH 18 do OSP Murzasichle. Już od 1991 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zaczęło rościć prawa do budynku zajmowanego przez Zakopiańską Straż. Kolejne rozprawy rozstrzygane były na korzyść „Sokoła”. Zaczęto szukać placu pod budowę nowego budynku. W końcu 17 października 2002 roku dzięki władzom lokalnym doszło do porozumienia na mocy którego Miasto Zakopane przekazało plac pod budowę Komendy. Sprawa nabrała rozmachu kiedy 20 maja 2003 roku na terenie budowy pojawiły się pierwsze maszyny budowlane. Już 20 czerwca dokonano aktu wmurowania kamienia węgielnego pod budowę strażnicy Komendy Powiatowej i Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej w Zakopanem oficjalnie rozpoczynając tak długo oczekiwaną inwestycję. 22 maja 2004 roku w 115 rocznicę powstania straży pożarnej w Zakopanem miało miejsce uroczyste przekazanie w użytkowanie nowej strażnicy dla zakopiańskich strażaków, uroczystość połączono z wojewódzkimi obchodami Dnia Strażaka. Na uroczystość przybyli m.in.: Jerzy Adamik, wojewoda małopolski, generał brygadier Teofil Jankowski, komendant główny PSP – szef OCK, nadbryg. Seweryn Dyja, małopolski komendant wojewódzki PSP, Franciszek Bachleda Księdzularz, senator RP, Andrzej Gąsienica Makowski, starosta tatrzański, Piotr Bąk, burmistrz Zakopanego, dh Kazimierz Dzielski, prezes ZW ZOSP RP w Krakowie, parlamentarzyści, starostowie sąsiednich powiatów i wójtowie gmin.
W uroczystości uczestniczyły pododdziały towarzyszące : kompania podhalańska OSP Jordanów, kompania góralska OSP powiatu tatrzańskiego jak również orkiestra z OSP Tęgoborze. Odznaczenia państwowe i odznaki resortowe wręczono 120 osobom – strażakom PSP i OSP oraz działaczom społecznym, samorządowcom i dziennikarzom. Awanse na wyższe stopnie otrzymało 38 funkcjonariuszy PSP. 24 kwietnia 2006 dokonano otwarcia CPR. W ten sposób uczyniono kolejny krok czyniący budynek zakopiańskiej straży wielofunkcyjnym obiektem o znaczeniu strategicznym dla prawidłowego funkcjonowania Powiatu Tatrzańskiego i zapewnienia jego mieszkańcom oraz turystom bezpieczeństwa na miarę standardów europejskich. W kwietniu 2006 roku po 33 latach pracy w PSP na zasłużoną emeryturę przeszedł ówczesny Komendant Powiatowy PSP w Zakopanem bryg. Stanisław Bańka. Na stanowisko Komendanta Powiatowego powołany został dotychczasowy zastępca Komendanta mł. bryg Andrzej Kowalcze.
Terenem działania Komendy Powiatowej PSP jest obszar Powiatu Tatrzańskiego (pow. 471,6 km2, liczba mieszkańców 66.490), w skład którego wchodzą:
Miasto Zakopane (liczba mieszk. 28.737),
Gmina Kościelisko (liczba mieszk. 8.028),
Gmina Poronin (liczba mieszk. 10.598),
Gmina Biały Dunajec (liczba mieszk. 6.887),
Gmina Bukowina Tatrzańska (liczba mieszk. 12.240)
Operacyjne zabezpieczenie powiatu W Komendzie Powiatowej PSP służbę pełni 67 strażaków, w tym w JRG – 56 strażaków. Na terenie Powiatu Tatrzańskiego działa jedna Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP wyposażona ogółem w 12 samochodów (3 sam. gaśnicze, 9 sam. specjalnych, ). Działania JRG PSP wspomaga 27 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, w tym 11 jednostek włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Wyposażenie JRG Zakopane:
541[K]21 – GBA 2,5/24 Renault Midlum 300.14 DXi/ PS Szczęśniak
541[K]22 – GBA 2/20 Star 1466/Stolarczyk
541[K]25 – GCBA 9,5/65 MAN TGS 26.440/Stolarczyk
541[K]54 – SH 25 Volvo FL 220/Bumar
541[K]90 – SLOp Jeep Cherokee/ISS Wawrzaszek
541[K]21 – GBA 2,5/24 Renault Midlum 300.14 DXi/ PS Szczęśniak
Typ: GBA 2,5/24
Podwozie: Renault Midlum 300.14 DXi
Zabudowa: PS Szczęśniak
Napęd: 4×4
Miejsca w kabinie: 6 w układzie 1+1+4
DMC: 14000 kg
Silnik: DXi7 Euro V
Moc: 217 kW (300 KM)
Pojemność silnika: 7,2 dm3
Zbiornik wody: 2500 l
Zbiornik środka pianotwórczego: 250 l
Wydajność autopompy: 2400 l/min
Wyposażenie: (m.in.)
-Linia szybkiego natarcia 60m
-Układ zraszaczy podwoziowych
-Pneumatyczny maszt oświetleniowy
-Agregat prądotwórczy
-Ciężki zestaw hydrauliczny Holmatro, w skład którego wchodzą:
Dwunarzędziowa pompa spalinowa + zwijadła
Pompa ręczna
Nożyce hydrauliczne
Rozpieracz ramieniowy
Rozpieracz kolumnowy
Nożyce do pedałów
Wspornik progowy
Zestaw łańcuchów
Osłona na kierownicę
-Kliny stabilizujące
-Poduszki podnoszące + osprzęt
-Motopompa szlamowa
-Sprzęt i armatura wodno-pianowa, m.in.:
Węże tłoczne i ssawne
Prądownice
Rozdzielacz, kurtyna wodna
Prądownica i wytwornica pianowa
Smoki ssawne
Stojak hydrantowy
-Aparaty ODO (zintegrowane z oparciami)
-Drabinę
-Wentylator oddymiający
-Gaśnice
-Koc gaśniczy
-Sprzęt ratownictwa medycznego
Torba PSP-R1
Deska ortopedyczna
Nosze podbierakowe
Szyny Kramera
-Piły i pilarki
-Sprzęt burzący
-Sorbent i Sintan, wózek do sorbentu
-Sprzęt do zabezpieczenia i oznakowania miejsca zdarzenia (pachołki, taśmy, znaki)
-Koło ratunkowe
-Narzędzia
Sygnalizacja świetlno-dźwiękowa:
– Belka Elektra LZP
– Lampa pojedyncza Elektra LBX-200
– 2 x Code3 – XT3
– Modulator Elektra GES-110 E
– Trąba pneumatyczna jednotonowa
http://www.youtube.com/watch?v=P5xVM4zvg9A&feature=g-all-u
541[K]22 – GBA 2/20 Star 1466/Stolarczyk
Dane: Typ: GBA 2/20
Podwozie: Star 1466
DMC: 14 000 kg.
Silnik: wysokoprężny, MAN D0826LFG15
Moc: 220 KM (162 kW)
Maksymalny moment obrotowy: 820 Nm przy 1500 obr/min.
Skrzynia biegów: ZF 6S850, 6-biegowa
Napęd: 6×6
Ilość miejsc: 6 (1+1+4)
Zabudowa: Stolarczyk
Zbiornik wodny: 2000 l.
Zbiornik środka pianotwórczego: 200 l.
Autopompa: Rosenbauer NH 20, dwuzakresowa, 2000 l/min.
Linia szybkiego natarcia: 2x 60m.
Wyposażenie:
Podstawowa armatura wodno- pianowa
Aparaty ochrony dróg oddechowych
Sprzęt ratownictwa medycznego (torba PSP-R1, deska ortopedyczna)
Pilarka, piła do stali i betonu
Motopompa szlamowa
Drabina
541[K]25 – GCBA 9,5/65 MAN TGS 26.440/Stolarczyk
Dane: Typ: GCBA 9,5/65
Podwozie: MAN TGS 26.440
Moc: 440 KM (324 kW)
Napęd: 6×6
Ilość miejsc: 3 (1+1+1)
Zabudowa: Stolarczyk
Rodzaj zabudowy: kompozyt
Zbiornik wodny: 9500 l.
Zbiornik środka pianotwórczego: 900 l.
Autopompa: Stolarczyk S 60 NP, 6500 l/min.
541[K]54 – SH 25 Volvo FL 220/Bumar Koszalin
Dane: Typ: SH 25
Podwozie: Volvo FL 220
Napęd: 4×2
Ilość miejsc: 3 (1+1+1)
Zabudowa: Bumar Sygnalizacja: FSV
Max. wysokość robocza: 25,0 m
Max. wysięg roboczy: 13,1 m
Max. udźwig kosza: 265 kg
Masa podestu bez podw: 6670 kg
Długość w pozycji transp: 7,6 m
Szerokość w poz. transp: 2,5 m
Wysokość w poz. transp: 3,3 m
Kąt obrotu: 360 stopni
541[K]21 – Pokaz sygnalizacji
http://www.youtube.com/watch?v=P5xVM4zvg9A&feature=g-all-u
Serdeczne podziękowania dla kadry Dowódczej za zgode na wykonanie sesji zdjęciowej oraz dla st. strażaka Janusza (zm.I) za miłą atmosferę!
Zdjęcia: Damian Kopyciński
Tekst: Damian Kopyciński
Autor opisów: Kamil Dłużen
Źródła: http://psp.zakopane.pl/
Już niedługo następne fotorelacje – JRG 2 Gdynia Chylonia.
Damian Kopyciński – Wybrzeże 112 ; – )